Πώς μπορώ να προστατεύσω το παιδί μου από τη Σεξουαλική Κακοποίηση;
Το φαινόμενο της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης κατέχει και στην Κύπρο, δυστυχώς, υψηλά ποσοστά.
Όπως κατέδειξε πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Κύπρου (Διακίδου και συνεργάτες, 2015), 1 στα 5 παιδία έχει πέσει θύμα σεξουαλικής κακοποίησης.
Για έναν ενσυνείδητο γονιό αυτό είναι τραγικό και αδιανόητο και ευτυχώς πλέον πολλοί είναι αυτοί που αναζητούν τρόπους να προστατεύσουν τα παιδιά τους από μια τέτοια τραυματική εμπειρία.
Πιο κάτω παρουσιάζονται μερικά βήματα που μπορούμε να υιοθετήσουμε ώστε να ενδυναμώσουμε τα παιδιά μας ενάντια στη σεξουαλική κακοποίηση.
1. Αρχίζουμε τη Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση από τη βρεφική ηλικία. Αυτό βοηθά τα παιδιά να γνωρίζουν τις απαραίτητες για την ηλικία τους πληροφορίες για τη σεξουαλικότητα από τους ίδιους τους γονείς τους, αποφεύγοντας έτσι τη αναζήτηση πληροφοριών από ακατάλληλες πηγές.
Επίσης, με αυτό τον τρόπο το παιδί καθώς μεγαλώνει θα αισθάνεται ασφάλεια και δεν θα ντρέπεται να θέσει τα ερωτήματά του γύρω από θέματα σεξουαλικότητας στους γονείς του.
2. Διδάσκουμε στα παιδία τον “Κανόνα των Εσωρούχων”.
Είναι σημαντικό τα παιδιά να γνωρίζουν ότι τα γεννητικά τους όργανα, ή αλλιώς τα μέρη του σώματος που καλύπτονται από τα εσώρουχα ή το μαγιό τους, είναι ιδιωτικά και κανείς δεν έχει το δικαίωμα να τα αγγίζει.
3. Διδάσκουμε στα παιδιά μας να λένε ΟΧΙ στα ανεπιθύμητα αγγίγματα. Από τη βρεφική ηλικία χρειάζεται να περάσουμε στα παιδιά μας το μήνυμα ότι κανείς δεν μπορεί να τα αγγίξει, να τα φιλήσει, να τα αγκαλιάσει ή να τα χαϊδέψει αν τα ίδια δεν το επιθυμούν.
Αυτό επιτυγχάνεται με το να μην αναγκάζουμε τα παιδιά μας να δεχθούν π.χ. την αγκαλιά του θείου / θείας, του παππού / γιαγιάς, αλλά και με το να μην τα αναγκάζουμε να αγκαλιάσουν ή να φιλήσουν κάποιον/α όταν δεν το θέλουν.
Εκτός από αυτό, τα παιδιά χρειάζεται επίσης να αισθάνονται ασφαλή να το αναφέρουν σε έναν ενήλικα της εμπιστοσύνης τους αν κάποιος τα προσεγγίσει ή αγγίξει με τρόπο που τα κάνει να αισθάνονται άβολα.
4. Διδάσκουμε στα παιδιά τη διαφορά μεταξύ καλών και κακών μυστικών.
Θα πρέπει να εξηγήσουμε στα παιδιά μας ότι υπάρχουν καλά (π.χ. η διοργάνωση ενός πάρτι έκπληξη) και κακά μυστικά και να καταστήσουμε σαφές ότι όταν ένας ενήλικας τους ζητήσει να κρατήσουν μυστικό κάτι που έγινε μεταξύ τους στα κρυφά, ακόμα κι αν αυτό το κάτι έκανε το παιδί μας να αισθανθεί καλά, τότε αυτό μάλλον είναι ένα κακό μυστικό.
Αυτός ο ενήλικας μπορεί να είναι ένας από τους δύο γονείς του, ένας θείος/θεία, ο παππούς, η γιαγιά, η δασκάλα ή ο γείτονας και το παιδί θα πρέπει να αισθάνεται ασφάλεια να μιλήσει για αυτό σε κάποιον/α.
Επίσης, πολύ σημαντικό είναι να διδαχθούν τα παιδιά ότι δεν πρέπει να κρατάνε ποτέ μυστικά που έχουν να κάνουν με το σώμα τους, τονίζοντας τους ότι δεν θα θυμώσουμε μαζί τους αν μας πουν ένα τέτοιο μυστικό.
5. Διδάσκουμε στα παιδιά μας τρόπους να ξεφεύγουν από δυσάρεστες καταστάσεις.
Τα παιδία χρειάζεται να είναι προετοιμασμένα να προστατευθούν ή να ξεφύγουν από μια δυσάρεστη κατάσταση ανά πάσα στιγμή.
Μπορούμε, λοιπόν, να τα διδάξουμε τρόπους να προστατεύονται εκτός σπιτιού (π.χ. να μην μπαίνουν στα αυτοκίνητα άλλων εν αγνοία των γονιών τους).
Επιπλέον, αν βρεθούν σε μια δύσκολη κατάσταση μπορούμε να τα διδάξουμε τα εξής βήματα:
1. Λέω “πρέπει να πάω τουαλέτα”
2. Τρέχω μακριά
3. Βρίσκω κάποιον/α να μιλήσω αμέσως για το συμβάν.
Σε κάθε περίπτωση, είναι πολύ σημαντικό σαν γονείς να διατηρούμε ανοικτό το δίαυλο επικοινωνίας με τα παιδία μας, ώστε να αισθάνονται ασφάλεια να μας μιλήσουν για οτιδήποτε τα απασχολεί.
Ράνια Χατζηκώστα
Εγγεγραμμένη Κλινική Ψυχολόγος
