Το δάγκωμα είναι μια συμπεριφορά που παρατηρείται συχνά σε βρέφη και νήπια. Όμως, όσο χαριτωμένη κι αν μας φαίνεται αρχικά, είναι μια συμπεριφορά που μακροπρόθεσμα μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα, ειδικότερα αν το παιδί δαγκώνει άλλα παιδιά στο σχολείο ή στην παιδική χαρά.
Επομένως, πρόκειται για μια συμπεριφορά που χρειάζεται άμεσης αντιμετώπισης.
Σημαντικό είναι να γνωρίζουμε ότι όπως με κάθε συμπεριφορά, έτσι και με το δάγκωμα, τα παιδιά προσπαθούν να μας επικοινωνήσουν μια ανάγκη ή ένα συναίσθημά τους.
Αυτό που επιθυμεί το παιδί να μας επικοινωνήσει μπορεί να είναι η ανάγκη του για προσοχή, η κούραση του ή ακόμα και η αγάπη του.
Ρόλος των γονιών είναι να προσπαθήσουν να κατανοήσουν τους λόγους που εμφανίζεται, να προσπαθήσουν να καλύψουν αυτή την ανάγκη και να διδάξουν στο παιδί πιο αποδεκτούς τρόπους έκφρασης.
Επιπρόσθετα, ανεξάρτητα από την αιτία για την οποία εκδηλώνεται αυτή η συμπεριφορά, οι γονείς για να μπορέσουν να τη μειώσουν και σταδιακά να την εξαλείψουν χρειάζεται να υιοθετήσουν μια σειρά από στάσεις και συμπεριφορές:
1. Να αποφεύγουν να δαγκώνουν οι ίδιοι το παιδί ως ένδειξη αγάπης και τρυφερότητας. Τέτοια συμπεριφορά δίνει το μήνυμα στο παιδί ότι το δάγκωμα είναι αποδεκτό και ένας τρόπος ένδειξης αγάπης.
2. Να δρουν προληπτικά αποσπώντας την προσοχή του παιδιού και στρέφοντας το ενδιαφέρον του σε κάτι άλλο μόλις παρατηρήσουν ότι το παιδί ετοιμάζεται να δαγκώσει.
3. Αν το παιδί δαγκώνει τους ίδιους τους γονείς, θα πρέπει να του δείξουν εκείνη τη στιγμή με σοβαρό ύφος ότι πονάνε και να του διδάσκουν έναν άλλο πιο αποδεκτό τρόπο συμπεριφοράς (π.χ. χάϊδεμα, φιλί, αγκαλιά).
4. Σε περίπτωση που το παιδί δαγκώσει κάποιον άλλο, να απομακρύνουν το παιδί από το “θύμα” του και με ήρεμο τόνο να του εξηγήσουν ότι “Δεν δαγκώνουμε τους γύρω μας”.
5. Να του δείξουν οι ίδιοι τον τρόπο που πρέπει να συμπεριφερθεί (π.χ. καθώς επεξηγούν ότι χαϊδεύουμε τους άλλους να το χαϊδεύουν και κρατώντας το χεράκι του να κάνουν μαζί την κίνηση στο άλλο άτομο).
6. Να του μιλούν για τις συνέπειες της συμπεριφοράς του (π.χ. “Όταν δαγκώνεις τους φίλους σου πονάνε και μετά δεν θα θέλουν να παίξουν μαζί σου”).
7. Να απολογηθούν στο “θύμα” για τη συμπεριφορά του παιδιού τους μπροστά στο παιδί αλλά χωρίς να το ντροπιάσουν, ώστε να του διδάξουν ότι όταν κάνουμε κάποιο λάθος χρειάζεται να επανορθώσουμε.
8. Να εκλαμβάνουν τη συγκεκριμένη συμπεριφορά κάθε φορά που συμβαίνει ως σοβαρή και να διατηρούν αυστηρό ύφος. Δεν θα πρέπει να δείξουν με κανέναν τρόπο στο παιδί ότι βρίσκουν χαριτωμένο αυτό που κάνει.
9. Μετά την ηλικία των 2 ετών και αν η συμπεριφορά αυτή συνεχίζεται παρά τις πιο πάνω ενέργειες, μπορούν να εισάγουν οι γονείς συνέπειες στη συμπεριφορά, όπως η απομάκρυνση από το χώρο του παιχνιδιού ή η στέρηση κάποιου προνομίου ή παιχνιδιού.
Η συνέπεια εφαρμόζεται πάντα αφού έχει προηγηθεί προειδοποίηση του παιδιού και πάντα αμέσως μετά την εμφάνιση της συμπεριφοράς, ώστε το παιδί να μπορέσει να συνδέσει τη συνέπεια ως άμεσο αποτέλεσμα της συμπεριφοράς του.
Ράνια Χατζηκώστα – Εγγεγραμμένη Κλινική Ψυχολόγος
Ιδιοκτήτρια του Κέντρου ΠΟΛΥΧΡΩΜΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ
