Θηλασμός - Οι πρώτες 40 μέρες

Οδηγίες θηλασμού για τις πρώτες 40 μέρες

Οι οδηγίες που ακολουθούν ισχύουν για υγιή τελειόμηνα νεογέννητα. Αν το μωρό είναι πρόωρο, χαμηλού βάρους γέννησης ή άρρωστο ισχύουν γενικώς τα ίδια, μόνο που ίσως χρειαστείτε βοήθεια για να το κάνετε να προσκολληθεί σωστά και να θηλάσει για ώρα.

Για οποιαδήποτε βοήθεια απευθυνθείτε στον
Παγκύπριο Σύνδεσμο Μητρικού Θηλασμού ή σε Πιστοποιημένους Συμβούλους Θηλασμού και Γαλουχίας.

A. ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΘΗΛΑΣΜΟΥ

Βάλτε το μωρό σας να θηλάσει το συντομότερο δυνατόν μετά τον τοκετό.
Θηλάστε αποκλειστικά. Μη δίνετε συμπλήρωμα, τσάι, νερό ή πιπίλα τουλάχιστον για τις πρώτες 40 ημέρες της ζωής του μωρού σας.
Θηλάστε πολύ συχνά. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι το μωρό θα περνά περισσότερες από 18 ώρες το 24ωρο θηλάζοντας, ώσπου να σαραντίσει. Κάτι τέτοιο είναι τελείως φυσιολογικό και αναμενόμενο. Αυτό το διάστημα, ίσως να μην προλαβαίνετε να ασχοληθείτε με τίποτε άλλο. Κάθε φορά που το μωρό ψάχνει με το στόμα, βάζει τα χέρια στο στόμα ή κλαίει βάλτε το αμέσως στο στήθος, ακόμα και αν θήλαζε ακατάπαυστα για 3 ώρες μέχρι πριν από 5 λεπτά. Αν έχετε θηλάσει τα μεγαλύτερα παιδιά σας θα έχετε εξαρχής άφθονο γάλα και οι ώρες θηλασμού θα είναι πολύ λιγότερες. Τα νεογέννητα μπαίνουν από μόνα τους σε κάποιο πρόγραμμα όταν γίνουν 40 ημερών και μειώνουν πάρα πολύ τις ώρες θηλασμού όταν γίνουν 3 μηνών.

Πρέπει να ξυπνάω το μωρό;

Πρέπει να ξυπνάτε το νεογέννητο ώσπου:

Nα γίνει 2 εβδομάδων και
Να έχει ανακτήσει το βάρος γέννησης και 200 γρ. επιπλέον, και
Να κάνει τσίσα 8 φορές το 24ωρο.

Ξυπνήστε το νεογέννητο ανά 2 ώρες από την έναρξη του προηγούμενου θηλασμού κατά τη διάρκεια της ημέρας και ανά 3 ώρες τη νύχτα και θηλάστε το. Εάν δεν ξυπνά εύκολα και δεν μπορείτε να το κάνετε να προσκολληθεί στο στήθος και να θηλάσει, τότε γδύστε το ή/και βρέξτε το πρόσωπό του με δροσερό νερό για να ξυπνήσει.

Αφού γίνουν τα παραπάνω, σταματήστε να το ξυπνάτε τη νύχτα. Μπορείτε να το ξυπνήσετε νύχτα μόνο εάν εσείς ξυπνήσετε με πολύ πρησμένο στήθος και πρέπει να θηλάσει για να σας αποσυμφορήσει. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, μόνο αν δεν ξυπνά μόνο του ξυπνήστε το ανά 3ώρο.

Πότε αλλάζω στήθος;

Κατά τις πρώτες 2 εβδομάδες, αν το νεογέννητο γκρινιάζει ή χάσει το ενδιαφέρον του την ώρα που θηλάζει, μπορείτε να το βάλετε να θηλάσει από το άλλο στήθος. Αλλιώς, ολοκληρώνετε το θηλασμό από το ίδιο στήθος. Όταν κοιμηθεί βαθιά και ξυπνήσει, τότε αλλάζετε στήθος.
Αφού το νεογέννητο γίνει 2 εβδομάδων, θηλάστε σε κάθε γεύμα από ένα στήθος μόνο. Μην αλλάζετε στήθος όταν το μωρό σας θηλάζει καλά ή/και το ακούτε να καταπίνει, ακόμη και αν έχουν περάσει τα πρώτα 10 λεπτά που σας είπαν (λανθασμένα) ότι είναι χρόνος για αλλαγή.

Έχω αρκετό γάλα;

Τα σημάδια ότι έχετε αρκετό γάλα είναι τα εξής:

Ακούτε το μωρό να καταπίνει και φαίνεται ικανοποιημένο.
Εσείς η ίδια διψάτε πολύ.
Όταν ένα μωρό χορταίνει έχει 6-8 βρεγμένες (με τσίσα) πάνες το 24ωρο. Επειδή οι πάνες είναι πολύ απορροφητικές και τα τσίσα του μωρού πολύ λίγα, βάζετε μέσα σε κάθε καθαρή πάνα ένα κομμάτι χαρτοπετσέτα. Αν το πιάσετε σε λίγο και είναι βρεγμένο σημαίνει πως το μωρό σας έκανε τσίσα.
Θέλουμε το μωρό τις πρώτες ημέρες της ζωής του να κάνει κακά σε ποσότητα περίπου 4 κουταλιές της σούπας συνολικά το 24ωρο.

Β. ΣΤΑΣΗ ΘΗΛΑΣΜΟΥ

H σωστή στάση θηλασμού είναι ως εξής: Καθίστε με το μωρό στην αγκαλιά σας. Το σώμα του μωρού πρέπει να είναι ολόκληρο στραμμένο προς το σώμα σας. Η κοιλιά του μωρού να ακουμπά το στομάχι σας. Αυτός που σας κοιτάζει πρέπει να βλέπει την πλάτη του μωρού σας. Πιάνετε το στήθος με το αντίθετο χέρι σας (αριστερό χέρι-δεξί στήθος) χωρίς να ακουμπάτε τα δάχτυλά σας στη θηλή ή τη θηλαία άλω (ολόκληρο το σκούρο τμήμα δηλαδή να είναι ελεύθερο). Κουνάτε το στήθος πάνω-κάτω χαϊδεύοντας τα χείλη του μωρού με τη θηλή. Όταν ανοίξει διάπλατα το στόμα του, φέρτε το μωρό πιο κοντά, να πιάσει το στήθος. Πρέπει να έχει στο στόμα του όχι μόνο τη θηλή αλλά και μεγάλο τμήμα γύρω από τη θηλή, την περιοχή που λέγεται θηλαία άλως. Ο θηλασμός δεν πονά. Αν πονάτε κάτι έχει γίνει λάθος. Πρέπει να βγάλετε το μωρό από το στήθος και να το τοποθετήσετε σωστά. Βγάζετε το μωρό από το στήθος με τον εξής τρόπο: γλιστράτε το μικρό σας δάχτυλο (αριστερό χέρι-δεξί στήθος) στο στόμα του μωρού βαθιά περίπου 3 εκατοστά, ώστε το μωρό να θηλάσει το δάχτυλο σας και να αφήσει τη θηλή. Ξανακάνετε την προσπάθεια να το τοποθετήσετε σωστά στο στήθος όσες φορές χρειαστεί για να έχει το μωρό στο στόμα όλη τη θηλή, μεγάλο τμήμα της θηλαίας άλω (το καφέ τμήμα γύρω απ’ τη θηλή), να μην πονάτε, να φαίνεται ικανοποιημένο και να ακούγεται να καταπίνει. Για να θηλάσετε ξαπλωμένη ή σε άλλες στάσεις ζητήστε να σας το δείξουμε.
Θηλάστε πάντα σε αναπαυτική για εσάς την ίδια στάση. Υποστηρίζετε το σώμα σας με σκληρά μαξιλάρια κάτω από τα χέρια σας, στον αυχένα και επάνω στα πόδια σας, ώστε να μη σηκώνετε το βάρος του μωρού, απλώς να το συγκρατείτε σε σωστή στάση. Τα μαξιλάρια θηλασμού βοηθούν πολύ.

Γ. ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ

Μην πλένετε τις θηλές σας με οτιδήποτε. Οι θηλές έχουν το ίδιο δέρμα με τα χείλη μας: όπως δεν τα σαπουνίζετε για να φιλήσετε το μωρό, έτσι δε χρειάζεται να πλένετε τις θηλές. Ότι τεχνητό κάνετε θα τις ξεράνει και θα σας πονούν. Η μόνη περιποίηση των θηλών είναι να τρέχει επάνω τους νερό καθώς κάνετε μπάνιο ή ντους. Τις άλλες ώρες αφήνετε το γάλα να στεγνώσει επάνω τους μετά το θηλασμό: αυτό τις καθαρίζει με τον πιο σωστό τρόπο.
Πλένετε τα χέρια σας κάθε φορά πριν βγείτε από την τουαλέτα. Έτσι θα είναι πάντα καθαρά για να πάρετε το μωρό αγκαλιά και να το θηλάσετε ανά πάσα στιγμή.

Δ. ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΑΛΛΑ

Κατά τη διάρκεια του θηλασμού σίγουρα διψάτε και επιτρέπεται να πίνετε, κυρίως νερό, ποτέ κάτι ζεστό γιατί μπορεί να πέσει πάνω στο μωρό και να το κάψετε. Πρέπει να πίνετε συνολικά περισσότερα από 3 λίτρα νερό το 24ωρο. Το μωρό δεν παθαίνει τίποτα, αν η μητέρα του τρώει ή πίνει την ώρα που το θηλάζει.
Φάτε καλά. Τρώτε τρία καλά μεγάλα γεύματα το 24ωρο (π.χ. για βραδινό όχι ένα μήλο, αλλά φαγητό, σαλάτα, φρούτο) και 2 ενδιάμεσα μικρότερα (φρούτο, γιαούρτι, αυγόφετες, παγωτό, ξηρούς καρπούς, κλπ). Είναι απαραίτητο το καλό φαγητό για να ξαναβρείτε τους ρυθμούς σας και να αρχίσετε να απολαμβάνετε το μωρό σας. Δε θα παχύνετε. Η σωστή διατροφή είναι ο μόνος τρόπος για να αντέξετε την κούραση των πρώτων εβδομάδων με το καινούριο μωρό. Επιτρέπεται να τρώτε τα πάντα. Αποφύγετε μόνο το γάλα και τα ανθρακούχα αναψυκτικά. Επίσης, μην πίνετε αλκοόλ ώσπου να σαραντίσετε. Δε χρειάζεται να τρώτε και να πίνετε τίποτα εάν δε σας αρέσει.
Κοιμηθείτε όποτε βρίσκετε την ευκαιρία. Πρέπει να καταφέρνετε να κοιμάστε πάνω από 6 ώρες συνολικά το 24ωρο. Ένας μεσημεριανός ύπνος θηλάζοντας, βοηθά πολύ να κοιμηθείτε και να ξεκουραστείτε και οι δυο.
Καλοδεχθείτε κάθε δυνατή βοήθεια που θα σας κάνει να ασχολείστε μόνο με το μωρό. Ζητήστε να σας μαγειρεύουν και να σας καθαρίζουν το σπίτι αν είναι δυνατόν.
Κατά την περίοδο της γαλουχίας, και ειδικά αφού σαραντίσετε, επιτρέπεται να έχετε μια φυσιολογική δραστηριότητα αν θέλετε και αν προλαβαίνετε. Μπορείτε να κάνετε οτιδήποτε μπορείτε να φανταστείτε, π.χ. από σεξ μέχρι βάψιμο μαλλιών, και από γυμναστήριο μέχρι αποτρίχωση.
Συζητήστε για τα προβλήματά σας σχετικά με το θηλασμό μόνο με φίλες σας που κατάφεραν να θηλάσουν για πολύ καιρό ή με ειδικούς. Όλοι οι άλλοι θα σας μπερδέψουν και θα σας φοβίσουν.

Βοηθητικά βίντεο:

Θηλασμός – Οι πρώτες 40 μέρες – Άννα Πατσούρου

1o μέρος https://www.youtube.com/watch?v=m-8OnaVZ-nk
2ο μέρος https://www.youtube.com/watch?v=WEUTmykHKu0
3ο μέρος https://www.youtube.com/watch?v=GKcZWcvHOF0
4ο μέρος https://www.youtube.com/watch?v=BeijFdOwz78
5ο μέρος https://www.youtube.com/watch?v=QuCgbpUkXSE
6ο μέρος https://www.youtube.com/watch?v=M0cnA6Pvmh8

Χρήσιμες εικόνες:

Πόσο γάλα χωράει το στομάχι του νεογέννητου μωρού;

Πόσες πάνες πρέπει να βρέχει και να λερώνει;

ΣΩΣΤΗ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΣΤΟ ΣΤΗΘΟΣ

Μόλις το μωρό δείξει τα πρώτα σημάδια πείνας (κάνει θηλαστικές κινήσεις, πιπιλάει τα δάχτυλά του, γλείφει τα χείλη του, κουνάει το κεφάλι του δεξιά αριστερά “ψάχνοντας”, ζαρώνει το μέτωπο και είναι γενικά ανήσυχο) και πριν φτάσει στο σημείο να κλάψει, προετοιμαζόμαστε για να θηλάσουμε. Καθόμαστε αναπαυτικά σε μία πολυθρόνα ή ξαπλώνουμε στο κρεβάτι.

Αν θέλουμε στηρίζουμε την πλάτη μας με μαξιλάρι.

Αν χρησιμοποιούμε μαξιλάρι θηλασμού προσέχουμε μην ανυψωθεί το μωρό αρκετά ψηλά.

Αν θέλουμε ζητάμε τη βοήθεια κάποιου να μας βοηθήσει να τοποθετήσουμε το μωρό στο στήθος όταν είμαστε έτοιμες.

Βήμα 1:

Η κοιλιά του μωρού πρέπει να είναι στραμμένη προς την κοιλιά της μητέρας. Φέρνουμε το μωρό κοντά στο στήθος και όχι το στήθος προς το μωρό.
Το μωρό δε θα πρέπει να τεντώνεται για να φτάσει το στήθος. Το κεφάλι, ο λαιμός, το στήθος και τα ισχία του μωρού πρέπει να είναι όλα στραμμένα στην ίδια κατεύθυνση – θα είναι δύσκολο για το μωρό να καταπιεί αν το σώμα του στρίβει. Το κεφάλι του μωρού θα πρέπει να γέρνει ελαφρά προς τα πίσω.
Η μύτη του μωρού θα πρέπει να είναι στο ίδιο ύψος με τη θηλή, έτσι ώστε όταν προσπαθήσει να πιάσει τη θηλή θα φτάσει με ασφάλεια στο πίσω μέρος του στόματος του.

Βήμα 2:

Στηρίξτε το μωρό πίσω από τον λαιμό και τον ώμο, φροντίζοντας ότι μπορεί να μετακινήσει το κεφάλι ελεύθερα. Ενστικτωδώς θα γείρει το κεφάλι του προς τα πίσω και θα ανοίξει το στόμα του.
Φέρτε το μωρό γρήγορα στο στήθος. Η γλώσσα και το κάτω χείλος θα πρέπει να έρθουν πρώτα σε επαφή με το στήθος.

Βήμα 3:

Το πηγούνι του μωρού θα πρέπει να αγγίζει το στήθος και τα μάγουλα του θα πρέπει να είναι γεμάτα και στρογγυλεμένα.
Αν οποιοδήποτε μέρος της θηλαίας άλω (η πιο σκούρα περιοχή γύρω από τη θηλή) είναι ορατό, τότε περισσότερο θα πρέπει να φαίνεται από το πάνω χείλος του μωρού και όχι από το κάτω χείλος.
Το μωρό θα πρέπει να είναι ήρεμο.
Το μωρό θα πρέπει να πιπιλάει ρυθμικά, να καταπίνει και να κάνει παύση κατά τη διάρκεια του θηλασμού.
Αν αισθάνεστε οποιαδήποτε δυσφορία θα πρέπει να είναι μόνο για τα πρώτα λίγα δευτερόλεπτα.

Αν αισθανόμαστε δυσφορία καθ’ όλη τη διάρκεια του θηλασμού τότε θα πρέπει να ελέγξουμε με τη βοήθεια ενός ειδικού αν η τοποθέτηση του μωρού στο στήθος γίνεται σωστά. Επίσης θα πρέπει να ελέγξουμε αν το μωρό μας έχει χαλινό χείλους ή γλώσσας που εμποδίζει στη σωστή τοποθέτηση στο στήθος.

Βοηθητικά βίντεο:

Σωστή τοποθέτηση στο στήθος από τον Dr. Newman4

Χρήσιμες εικόνες:

Ίσως, σε ενδιαφέρουν και αυτά:

Πηγές:

“Οι πρώτες 40 μέρες” Άννα πατσούρου – Παιδίατρος– Πιστοποιημένη Σύμβουλος Μητρικού Θηλασμού IBCLChttp://www.llli.org/http://www.feedgood.scot/http://www.breastfeedinginc.ca/

Από την ομάδα: Θηλασμός και αλλεργίες